Jak świadomie wybrać żłobek

14.11.2018 | mgr Natalia Jurgielewicz

Rodzicielstwo to niezwykły czas, który uczy miłości i odpowiedzialności. Gdy tylko mały człowiek pojawi się w naszym świecie, staje się najważniejszy – od tej chwili robimy wszystko, co w naszej mocy, by zapewnić mu to, co najlepsze. Z tego powodu często stajemy przed trudnymi wyborami, którym towarzyszy niepokój o to, czy aby na pewno podejmiemy słuszną decyzję.

Przed jedną z takich decyzji stajemy, kiedy zbliża się czas powrotu do pracy i wyboru żłobka.
Warto do tego wyboru podejść odpowiedzialnie i świadomie, ponieważ ma on bezpośredni wpływ na dobro dziecka. Dzieci spędzają w żłobku dużą część swojego dnia, warto więc zatroszczyć się o to, by były tam szczęśliwe, bezpieczne, pod dobrą i profesjonalną opieką. Dzięki temu i my będziemy mogli czuć się spokojni, kiedy naszego dziecka nie ma przy nas.

Zanim dokonamy ostatecznego wyboru, warto wytypować kilka placówek, aby można je było ocenić i porównać. Zazwyczaj pierwszym kryterium wyboru żłobka jest jego umiejscowienie. Dbając o wygodę swoją i dziecka warto poszukać żłobka blisko domu lub pracy. Dzięki temu nie męczymy dziecka niepotrzebnymi dojazdami, a zaoszczędzony czas możemy spożytkować w ciekawszy sposób 😉

Warto również zasięgnąć porady znajomych, którzy korzystają lub korzystali z usług żłobka. Jeśli natomiast podoba nam się jakiś żłobek, ale nie mamy możliwości pozyskania o nim informacji z pierwszej ręki, można – a nawet powinno się – poczytać opinie znajdujące się na stronie placówki bądź na google maps. Sprawdźmy więc, jakie żłobki są dostępne w interesującej nas okolicy, zapoznajmy się z opiniami na ich temat i finalnie – umówmy się na spotkanie bezpośrednio w żłobku lub skorzystajmy z tzw. “dni otwartych”, byśmy mogli wyrobić sobie własną opinię.

Kiedy już mamy kilka typów, powinniśmy sprawdzić je w rejestrze żłobków i klubów malucha. To bardzo obiektywny sposób weryfikacji, ponieważ taki wpis jest zaświadczeniem, że placówka przeszła odbiory sanepidu i straży pożarnej. Tak naprawdę, placówka, która nie spełnia urzędowych wymagań i nie jest wpisana do oficjalnego rejestru, nie powinna nawet nazywać się żłobkiem, gdyż jest to celowe wprowadzanie w błąd. Brak wpisu do rejestru powinien zapalić nam lampkę ostrzegawczą.

Najlepiej przekonać się na własne oczy, czy dana placówka spełnia nasze wymagania i jest godna zaufania. W tym celu można umówić się na spotkanie lub skorzystać z „dni otwartych” organizowanych w żłobku. Warto przygotować się do takiego spotkania tworząc listę pytań o sprawy, które są dla Ciebie ważne. Dzięki temu nic Ci nie umknie.
Już przed samą placówką można rozpocząć wizję lokalną. Jeżeli jesteśmy zmotoryzowani i będziemy odwozić dziecko samochodem, istotną kwestią będzie parking w okolicy żłobka. Chcemy przecież uniknąć niekomfortowej sytuacji, w której codziennie przez 20 minut szukamy miejsca do parkowania, a potem niesiemy dziecko w nosidełku przez kilkaset metrów. Idealne są placówki, które posiadają własny parking.

Po drodze można również zobaczyć, jaki plac zabaw ma odwiedzana placówka – czy dzieci mają wystarczającą przestrzeń do zabawy na dworze? Czy zabawki i konstrukcje, z których korzystają dzieci, są zadbane i odpowiednio przystosowane? Spytajmy gdzie i jak często dzieci wychodzą na spacery czy plac zabaw.

Zwróćmy także uwagę na sale zabaw, łazienki, miejsce przeznaczone do spożywania posiłków – czy są przytulne, bezpieczne i odpowiednie dla maluszków. Warto przy tym przyjrzeć się wyposażeniu żłobka. Jeśli niektóre elementy wyposażenia nie nadają się już do użytku, może to stwarzać niebezpieczeństwo dla dzieci oraz wskazywać na oszczędność właścicieli także na innych polach.

W dużych aglomeracjach, gdzie jakość powietrza jest słabsza, powinniśmy spytać o oczyszczacze powietrza. Na szczęście najlepsze żłobki korzystają z odpowiednich urządzeń. Pamiętaj także o innych pytaniach ze swojej listy!

Nawet najlepiej wyglądająca i wyposażona placówka może okazać się nieodpowiednia, jeżeli zawiedzie najważniejszy element żłobka, czyli kadra. Każda z opiekunek powinna mieć wykształcenie kierunkowe (np. pedagogika) lub ukończony kurs do pracy z dziećmi, jak również kurs pierwszej pomocy pediatrycznej. Warto zapytać, czy opiekunki spełniają te wymagania.

Ważna jest również ilość opiekunek w żłobku oraz maksymalna ilość przyjmowanych dzieci. Ustawa pozwala, aby na jedną opiekunkę przypadało ośmioro dzieci powyżej jednego roku i pięcioro poniżej 12 miesięcy. Jednak taka liczba dzieci na jedną osobę jest duża. Warto, aby żłobek miał więcej opiekunek, tym bardziej, że one też mogą zachorować lub pójść na urlop.

Istotnym czynnikiem jest także rotacja personelu. Zapytajmy, jak długo dane opiekunki pracują w placówce. Częste zmiany personelu powinny być dla nas niepokojące.

Na dzień otwarty czy też umówione spotkanie dobrze przyjść razem z dzieckiem i zobaczyć, jak odnajduje się w tym miejscu oraz jak przebiega współpraca i zapoznanie się
z opiekunkami. Wtedy możemy dostrzec ich podejście do dzieci, gdyż oprócz wykształcenia i ukończonych kursów to właśnie powołanie, serce i cierpliwość tworzą atmosferę panującą w żłobku.

Najbardziej stresującym momentem zarówno dla dziecka, jak i dla rodzica, jest proces adaptacji, czyli pierwsze dni w żłobku. Warto porozmawiać z osobą odpowiedzialną
za adaptację naszego dziecka o tym, jaki będzie jej przebieg. Z naszego doświadczenia wynika, że najlepiej, jeśli rodzic jest aktywnie zaangażowany w proces adaptacji. Niektóre z placówek uważają jednak, iż nie ma potrzeby angażowania rodziców w ten proces, ponieważ może narażać to dzieci i rodziców na niepotrzebny stres.

Proces adaptacji powinien przebiegać stopniowo, tak, aby dziecko nie czuło się porzucone w żłobku przez rodzica. Musimy pamiętać, iż to, jak dziecko zniesie adaptację, zależy w dużej mierze od tego, jak będą zachowywali się rodzice zarówno przed adaptacją, jak i w jej trakcie. Łzawe pożegnania przekazują dziecku bardzo zły sygnał.

Aby ułatwić dziecku pierwsze dni w nowym miejsu, warto jeszcze przed adaptacją rozmawiać z dzieckiem na temat żłobka, opowiadać o spotkaniu z dziećmi, o przygodach, jakie tam czekają, nowych książkach i zabawkach. Przychodząc do żłobka trzeba się uśmiechać, okazywać zaufanie opiekunkom i przede wszystkim nie osaczać dziecka, nie stać przy nim, nie pilnować każdego kroku, dać mu swobodę, zachęcać do odejścia w inny kąt sali niż ten, w którym przebywa rodzic.

Kiedy opiekunki zaproponują, aby rodzic opuścił już salę, warto ich posłuchać i wyjść ze żłobka. Dobrze jest pójść na kawę lub spacer, na pewno nie czekać pod placówką, ponieważ nie wiadomo, w którym momencie dziecko może dostrzec rodzica przez okno, a to nie wpłynie dobrze na jego nastrój.

Przed rozpoczęciem adaptacji należy ustalić pewne zasady – co robić, kiedy opiekunki nie radzą sobie z płaczem dziecka, co może zostać wykorzystane do usypiania dziecka po raz pierwszy (wózek, kołysanie na rękach, bujak), jak dziecko je i czy mu pomagać.

Rozmowa rodziców z opiekunami jest pierwszym i jednym z najważniejszych punktów adaptacji, dlatego upewnijmy się, że zostaliśmy wysłuchani, oraz że przekazane przez nas informacje zostały zapisane.

System monitoringu wpływa istotnie na komfort psychiczny zarówno rodzica, jak i kadry żłobka. Jest niepodważalnym dowodem w sytuacji nieszczęśliwych wypadków. Niektóre z systemów monitoringu mają możliwość podglądu z kamer online dla rodziców. Aktualnie odchodzi się jednak od tego rozwiązania ze względu na ochronę wizerunku oraz na potencjalną możliwość włamania się do takiej sieci przez osoby niepowołane. Ważną kwestią jest, aby w razie jakichkolwiek wątpliwości co do sposobu sprawowania opieki przez personel niezwłocznie poprosić o zabezpieczenie monitoringu z danego dnia, ponieważ zazwyczaj taki monitoring jest nadpisywany co tydzień.

Żłobki mogą mieć własne kuchnie lub korzystać z zewnętrznych firm cateringowych. W jednym i drugim wypadku musimy zwrócić uwagę na kilka podstawowych kwestii, przede wszystkim na wszystkie certyfikaty sanitarne wydawane przez sanepid. W przypadku firm cateringowych są to certyfikaty nie tylko na kuchnię, ale również na transport jedzenia. Warto sprawdzić opinię o danej firmie cateringowej. Jeśli nie znajdziemy fachowej opinii w Internecie, możemy spróbować zadzwonić do lokalnego oddziału sanepidu i spytać o ewentualne interwencje w danej firmie.

Nie mniej ważną sprawą jest oferowane menu. Nie zawsze taniej znaczy lepiej. Przeanalizujmy menu z ostatnich tygodni. Placówka zazwyczaj udostępnia takie informacje na życzenie rodzica. Zobaczmy, jak różnorodne są posiłki. Owsianka lub kanapki na śniadanie pięć razy w tygodniu to nie jest dobre rozwiązanie. Sprawdźmy również, czy kuchnia ma zdrowe zamienniki niezdrowych produktów. Może to być na przykład mąka orkiszowa zamiast mąki pszennej. Zapytajmy, jak przygotowywane jest jedzenie, zwracając uwagę na takie składniki jak niezdrowe tłuszcze, sól, rosoły z kostki, cukier, produkty wysoko przetworzone i gotowe z puszek. Możemy spytać o pochodzenie mięsa, jajek i warzyw. Idealnie, jeśli kupowane są od lokalnych, certyfikowanych gospodarstw, a nie w markecie.

Pamiętajmy, że różnorodność i jakość potraw będzie kształtowała nawyki żywieniowe naszego dziecka na przyszłość.

Choroby są niestety nieodłącznym elementem żłobkowego życia dziecka. Układ odpornościowy maluszków jest na tym etapie jeszcze słabo wykształcony. Wystarczy jedno dziecko w żłobku z lekkim katarem, aby pozostałe dzieci złapały infekcję. Niestety, zdarza się często, że rodzice przyprowadzają dziecko do żłobka pomimo ewidentnych oznak rozpoczynającej się choroby. Dzieje się tak, ponieważ muszą się wywiązać ze swoich obowiązków zawodowych, a nie mają komu powierzyć dziecka w tym czasie. Wymówek jest w tym temacie mnóstwo, lecz po kilku dniach problem jednego rodzica zamienia się w problem wszystkich rodziców i całego żłobka. Dlatego powinniśmy spytać, jaką politykę ma żłobek odnośnie dzieci z rozpoczynającą się chorobą i jaka jest polityka przyjmowania dzieci po zakończonej chorobie.

Dobrymi praktykami są między innymi nieprzyjmowanie dzieci z widocznymi objawami chorobowymi do żłobka oraz podpisywanie deklaracji przez rodziców, iż w wypadku wystąpienia objawów chorobowych, takich jak gorączka, biegunka itp. – odbiorą dziecko z placówki do godziny od momentu wystąpienia objawów. Do tego czasu placówka powinna mieć możliwość chociaż częściowego odizolowania dziecka od zdrowych dzieci. Pamiętajmy, iż personel żłobka nie ma prawa podać naszemu dziecku jakichkolwiek leków, nawet tych uznawanych za teoretycznie bezpieczne. Jeżeli gorączka wzrasta gwałtownie lub stan dziecka pogarsza się, zanim rodzic dojedzie do żłobka, personel powinien wezwać pogotowie.

Ważną kwestią jest również przyjmowanie dzieci do żłobka po przebytej chorobie. Placówka powinna wymagać dostarczenia zaświadczenia od lekarza pediatry, iż dziecko jest zdrowe i może ponownie uczęszczać do żłobka.

Będąc na spotkaniu lub dniu otwartym w żłobku, warto przyjrzeć się zabawkom oferowanym naszym podopiecznym. Minimalnym wymaganiem dla zabawek w żłobku jest posiadanie europejskiego certyfikatu „CE“. Powinniśmy jednak przyjrzeć się także walorom edukacyjnym zabawek oraz materiałom, z których są wykonane. Idealne zabawki to takie, które poruszają wyobraźnię. Jest to temat, który warto poruszyć z personelem żłobka tak, aby opowiedział nam, jak wygląda zabawa, jak zabawki są wykorzystywane do wspomagania rozwoju dziecka. Warto również rzucić okiem na bibliotekę książek i sprawdzić, czy są tam wartościowe, edukacyjne tytuły, czy też może przypadkowe pozycje.

Żłobek powinien spełniać funkcje edukacyjne. Ważne jest, aby w placówce były prowadzone zajęcia dodatkowe. Warto dowiedzieć się jakiego typu są to zajęcia, kto je prowadzi, czy
są dodatkowo płatne. Wybór zajęć dodatkowych w żłobkach najczęściej jest dość szeroki i obejmuje zajęcia językowe, motoryczne, umuzykalniające, plastyczne i sensoplastyczne. Często proponowane są również zajęcia ze zwierzętami. Pamiętajmy jednak, że mamy do czynienia z małymi dziećmi i ich dzień nie powinien się składać tylko z zajęć edukacyjnych, ale również z czasu wolnego przeznaczonego na radosną, nieskrępowaną zabawę.

Zapytajmy, w jaki sposób opiekunki prowadzą z dziećmi zajęcia – czy czytają dzieciom, czy uczą wierszy i piosenek. Często w żłobkach wykorzystywane są różne metody wychowawczo-edukacyjne, na przykład elementy pedagogiki Marii Montessori, metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne, czy czytanie globalne według Glenna Domana. Wszystkie te metody opierają się na nauce poprzez zabawę, dlatego powinny być wykorzystywane w żłobkach.

Prywatne placówki zazwyczaj otwarte są w godzinach 7:00-18:00. Wybierając żłobek warto spytać o postępowanie w sytuacjach awaryjnych, kiedy z przyczyn losowych nie będziemy mogli odebrać dziecka do godziny zamknięcia. Mając na względzie możliwość wystąpienia takiego przypadku, niektóre żłobki oferują dodatkową usługę nadgodzin. Daje to rodzicom komfort, że ich dzieci będą w pod opieką mimo późnej godziny, a oni sami nie będą z tego powodu narażeni na nieprzyjemności. Niektóre z placówek oferują również zajęcia weekendowe dla dzieci i rodziców, takie jak malowanie lub zajęcia językowe. Może to być również ciekawą i kreatywną formą spędzenia weekendu.

Zwróćmy uwagę na obecność i wyposażenie żłobkowego placu zabaw. Najlepiej, jeśli znajduje się on na terenie żłobka, jednak w centrach dużych miast jest to dość ciężkie do zrealizowania. Spytajmy w takim wypadku, gdzie znajduje się najbliższy plac zabaw i sprawdźmy osobiście, jakie atrakcje dostępne są dla dzieci. Warto również dowiedzieć się, w jaki sposób dzieci spędzają czas podczas spacerów oraz jak w ich trakcie personel dba o bezpieczeństwo (wózki, kamizelki odblaskowe, szarfy).

Warto spytać o ogólną wizję żłobka. Każda z placówek ma własne podejście do opieki nad dziećmi – od Metody Montessori poprzez nastawienie na kształcenie wielojęzyczne, integracyjne, domowe lub po prostu na podstawową opiekę nad dzieckiem. W tej kwestii rodzice sami muszą podjąć decyzję, który ze sposobów odpowiada im oraz dziecku najbardziej.
Zapytajmy także, jak żłobek będzie wspomagał rozwój i edukację naszego dziecka. Ważnymi elementami są nauka samodzielnego jedzenia, mycie zębów i rąk, przyzwyczajanie
do nocnika a potem do korzystania z toalety, ale także samodzielne zasypianie czy ubieranie się. Dobry żłobek powinien oferować również konsultacje psychologiczne i logopedyczne, aby na bieżąco sprawdzać, czy dzieci rozwijają się prawidłowo i móc jak najwcześniej wykryć ewentualne zagrożenia i nieprawidłowości.

Bardzo ważną sprawą jest kontakt między rodzicami a opiekunkami. Rodzic codziennie powinien dostawać informacje o przebiegu dnia, nastroju i apetycie dziecka, a także
o niepokojących zachowaniach. Nie powinien także krępować się poprosić personel o radę. Z kolei żłobek powinien docenić wszystkie informacje od rodzica, które pozwolą lepiej zrozumieć dziecko i jego stan danego dnia. Dobra komunikacja i współpraca jest kluczowa, ponieważ jeśli żłobek nie będzie wspierał rodzica, a rodzic żłobka, rozwój dziecka nie będzie przebiegać optymalnie.

Pamiętajmy, że żłobek powinien być drugim domem, miejscem pełnym miłości, radości, dającym poczucie bezpieczeństwa, ale także edukującym i wychowującym. Jego wybór
to trudna decyzja, ale dokonana świadomie spowoduje, że zarówno rodzice jak i dzieci będą wchodzić do niego z uśmiechem, a po latach żegnać go z dobrymi wspomnieniami.